Kalite güvencesi genel olarak yönetim sistemine yönelik olarak standartları ve ürün standartlarını bulundurur. Yükseköğretimde de bu ayrımı net bir şekilde ortaya koymak gerekmektedir. ‘Sistem Bazında Kalite Güvencesi’ yönetim sistemine ait mekanizmaları ilgilendirirken, ‘Program Bazında Kalite Güvencesi’ bir anlamda ‘ürün standartları’ ile özdeşleşip akademik programların amaçlara uygunluk, yeterlilik ve akreditasyon konularını içerir.
Sistem Kalite Güvencesi
EUA-IEP: Avrupa Üniversiteler Birliği Kurumsal Değerlendirme Programı
EUA-IIP, üniversitelerin stratejik yönetiminin ilerlemesine ve organizasyonel gelişimi ile beklenti ve yönelimlerinin kapasitesini güçlendirmeye katkıda bulunma amacıyla Avrupa Üniversiteler Birliği tarafından geliştirilmiş bir değerlendirme programıdır. Karadeniz Teknik, Anadolu, İstanbul, Bilkent, Adnan Menderes, Bahceşehir, İzmir Ekonomi ve Pamukkale Üniversiteleri şu ana dek programa dahil olan üniversitelerimizden bazılarıdır. Bu süreçten geçmeyi kabul eden üniversiteler genellikle Avrupa’da rektörlük yapmış kişilerden oluşan bir kurulun saha ziyareti esnasında değerlendirmeden geçerler. Genel yaklaşım şu 4 ana sorgu üzerine bina edilmektedir.
· Üniversite ne yapmaya çalışmaktadır?
· Üniversite bunu nasıl yapmaya çalışmaktadır?
· Üniversite bunun işe yaradığını nasıl anlar?
· Üniversite ilerlemek için nasıl bir değişim geçirmelidir?
ENQA (Avrupa Yükseköğretimde Kalite Güvence Birliği)
ENQA, Avrupa Yükseköğretim Alanında kalite güvencesinin tesis edilmesi yolunda bilginin, tecrübelerin paylaşımı ve başarılı uygulamaların yayılması için faaliyet gösteren bir kurumdur. Bu yönde işbirliklerinin geliştirilmesi için Yükseköğrenimde Kalite Güvencesi konusunda faaliyet gösteren kurum/ajansların üyelikleri ve Avrupa Komisyonu tarafından desteklenir. ENQA 2005 senesinde Yükseköğretimde Kalite Güvencesi alanında standartları tanımlayan bir rehber doküman yayınlamıştır. Bu dökümana
http://www.enqa.eu/files/ESG_3edition%20%282%29.pdf adresinden ulaşılabilir.
EQAR (Avrupa Kalite Ajansları Sicil Kütüğü)
ENQA ve Yükseköğretim alanında faaliyet gösteren diğer 3 kuruluş tarafından kurulmuş Avrupa Birliği ve Ulusal Kalite Ajanslarının (kalite değerlendirme, tescil ve akreditasyon kurumları) güvenilirliği hakkında bilgi veren veri tabanı veya sicil kütüğüdür. Ülkemizde EQAR’da kayıtlı olan bir Ulusal Kalite Ajansı henüz yoktur. Ulusal Kalite Ajansı fonksiyonunu kısmen YÖK, son zamanlarda uygulamadan düşmüş
YÖDEK (Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu) ile yürütüyordu.
Program Bazında (Eğitim ve Öğretimde) Kalite Güvencesi
Diploma programlarının ve program içeriklerinin akreditasyonuna yönelik çeşitli standartlar geliştirilmiştir. Bunlardan en bilineni ABD’de geliştirilmiş olan
ABET (Accreditation Board for Engineering and Technology) standartlarıdır. ABET, uygulamalı bilimler, mühendislik, teknoloji ve bilgisayar bilimleri programlarının yerleşmiş standartlar karşısında uygunluk durumunu tescil eder.
Avrupa'da EUA-ACE olarak bilinen mühendislik akreditasyon programının ülkemizdeki değerlendiricisi de
MÜDEK'tir.
Diğer bilim alanlarındaki yetkili akreditasyon kuruluşlarının listesine ulaşmak için
tıklayınız.